در روز پنجشنبه (26 می 2016) هیئت‌منصفه‌ای در سان‌فرانسیسکو به نفع گوگل، سیستم‌عامل گوشی‌های اندروئید آن، و 1.4 میلیارد کاربر فعال اندروئید در دنیا رأی صادر کرد. هیئت‌منصفه در مورد طرح دعوی قضاییِ اوراکل، مالک زبان برنامه‌نویسی جاوا تصمیم‌گیری کرد. دعوی اوراکل مبنی بر این بود که اکوسیستم توسعه نرم‌افزار اندروئید که امکان استفاده از جاوا را برای برنامه‌نویسان توسعه‌دهنده فراهم می‌کند، ناقض حق تکثیر اوراکل است.
علیرغم این ادعا هیئت‌منصفه به اوراکل پاسخ منفی دارد. هیئت‌منصفه نتیجه‌گیری کرد که گوگل برای نقاط دسترسی نرم‌افزارش به جاوا، که واسطه‌های برنامه‌نویسی برنامه‌های کاربردی، یا API، نامیده می‌شوند، از پشتیبانی استفاده منصفانه [1] برخوردار است.
گفتنی است اگر درخواست تجدیدنظر روز پنجشنبه اوراکل پذیرفته نشود، درهای بیشتری برای استفاده‌ی قانونی توسعه‌دهندگان از API-های دیگر شرکت‌ها گشوده می‌شود.
یکی از کارشناسان کپی‌رایت نرم‌افزار، این دادگاه را خبر خوبی برای توسعه‌دهندگان خلّاق نرم‌افزارها، کاربران میلیون‌ها برنامه کاربردی و واسطه های برنامه‌نویسی می‌داند.
شاید یک API، خودش، خلاقانه نباشد اما کارکرد آن در راستای پلتفرم‌های موجود است و راه را برای نوآوری دیگران باز می‌کند. API برای کسب‌کارهای متنوع در حیطه‌ی جهان آنلاین و نرم‌افزار بستر فراهم می‌کند. به‌طور مثال طبق تحقیق سال گذشته‌ی «بررسی‌های تجاری هاروارد» شرکت‌ها و وبگاه‌ها در اینترنت بیش از ۱۲۰۰۰ عدد API برای استفاده برنامه‌نویسان عرضه می‌کنند. در این پرونده نیز از استفاده از 37 عدد Java API دفاع شد. در این تحقیق نشان داده می‌شود که Salesforce نیمی از بازدهی خود را با API به دست می‌آورد و 60 درصد از درآمد eBAY از API-های آن، و 90 درصد درآمد Expedia از API-ها است، که میزان چشمگیری است.
پروفسور دانشگاه کالیفرنیا برکلی در زمینه قانون مالکیت فکری، پامِلا ساموئِلسون، معتقد است که نتیجه دادگاه ابتدای این هفته می‌توانست بر توسعه نرم‌افزار تأثیر منفی بگذارد، اما اگر درخواست تجدیدنظر بی‌نتیجه بماند، تأثیر مثبتی خواهد داشت.
او اظهار می‌کند وقتی در ابتدا قاضی دادگاه ناحیه‌ای ایالات‌متحده، ویلیام هاسکل آلساپ، به هیئت‌منصفه به‌سادگی و بدون سؤال در مورد یافته‌های قبلی این پرونده دستور داد که API-های جاوا باید تحت حمایت قانون حق تکثیر در نظر گرفته شوند، شگفت‌زده شده است. ساموئلسون معتقد است در دعاوی بسیاری در دادگاه‌های ایالات‌متحده، ادعاهای حمایت کپی‌رایت از API رد یا حل اختلاف می‌شوند.
اما در پرونده اوراکل بی‌شک حمایت کپی‌رایت از API مفروض است، ازاین‌رو دادخواست اوراکل را می‌توان آزمایشگاهی برای سنجش میزان حمایت قانون حق تکثیر از توسعه‌دهندگانی دانست که از API -های تحت کپی‌رایت استفاده می‌کنند. نتیجه این آزمایش اهمیت بسزائی دارد.
ساموئلسون معتقد است: «علیرغم اعلام قاضی به هیئت‌منصفه که API از کپی‌رایت برخوردار است، گوگل می‌توانست عنوان کند آیا استفاده از آن منصفانه بوده یا خیر؟». گوگل در دفاعیات خود اظهار کرد که استفاده او از API جاوا «استفاده دگرگونه» [1] بوده است، نه تقلیدی کورکورانه و مقلّدانه. استفاده دگرگونه از یک اثر، معیار استفاده منصفانه از آن است. هیئت‌منصفه دفاعیات و اظهارات گوگل را مبنی بر اینکه اندروئید کار جدید و خلاقانه‌ای است و از کاری که جاوا شروع کرده بود «دگرگون» شده است پذیرفت.
ساموئلسون می‌گوید: «در جمع‌بندی اظهارات و دفاعیات، وکیل گوگل می‌توانست بگوید: آن‌ها می‌خواستند یک تلفن با جاوا بسازند و نتوانستند. ما این کار را کردیم، اما 5 سال زمان کاری برای توسعه این پلتفرم فوق‌العاده گذاشتیم که درواقع تبدیل به اکوسیستم شگفت‌آوری شده که توسعه‌دهندگان جاوا در سرتاسر دنیا می‌توانند به مدد آن نیازهای خود را برآورده کنند. اظهارات (اوراکل) به دلیل ناراحتی آن‌هاست، زیرا نتوانستند کاری را بکنند که ما کردیم.».
ساموئلسون معتقد است اگر اوراکل ادعای تجدیدنظر پنجشنبه را دنبال کند، هیئت‌منصفه رأیی را صادر می‌کند که انتخاب‌های اوراکل را محدود کند. در 2012 قاضی آلاپس، به‌نفع گوگل رأی داد. حوزه فدرال ایالات‌متحده، حکم آلاپس را در سال 2014 برگرداند. سپس گوگل از دادگاه عالی ایالات‌متحده درخواست تجدیدنظر کرد که رد شد. سپس پرونده در دادگاه فعلی ادامه یافت.
به نظر ساموئلسون، شاید یک طرزفکر صلح‌جویانه‌تر بتوانند اوراکل را به تصمیم‌گیری وادارد؛ به خود بگوید «اگر هیئت‌منصفه در مقابل ما باشند، میلیون‌ها دلار دیگر هدر می‌شود.» اگر دادگاه‌ها از دعاوی اعتراضی که ناشی از بازنده بودن کسی است خسته شوند، می‌توانند تصمیم بگیرند طرف مقابل حق‌الزحمه وکیل را بپردازند. امکان اینکه اوراکل مجبور به پرداخت حق‌الزحمه وکیلان گوگل یا بخشی از آن شود، شاید اوراکل را از پیگیری بازدارد.
او معتقد است صرف‌نظر از اینکه فصل فعلی و احتمالاً آخرین فصل این دعوی حقوقی چگونه به پایان می‌رسد، این پرونده الگوی بسیار مهمی برای شرکت‌های نرم‌افزار و وکیلان آن‌هاست که در آینده در صورت دعوی کپی‌رایت API-ها بتوانند به آن رجوع کنند. ساموئلسون اظهار می‌کند:
«درحالی‌که در بیشتر موارد API-ها تحت حمایت کپی‌رایت فرض می‌شوند، این پرونده اثبات می‌کند که استفاده منصفانه می‌تواند یک راه مستمر باشد. ممکن است این موضوع مجدداً موجب اعتراضات حقوقی شود و تصمیم‌گیری در مورد آن به تجدیدنظر حوزه فدرال (در مورد اعتراض حقوقی اوراکل) بستگی دارد.
اما اگر روی صحبتم در مورد اهمیت این پرونده با شرکت‌های نرم‌افزار باشد، پیشنهاد می‌کنم تأثیرات را از جنبه‌های مختلف درنظر بگیرید. چندجانبه استدلال کنید. در نظر داشته باشید که API تحت حمایت قانون کپی‌رایت نیست و دعاوی بسیاری در این مورد مطرح شده است. اما بر پشتیبانی استفاده منصافه حساب کنید. زیرا مادام اینکه یک API را دوباره پیاده‌سازی می‌کنید و مستقل از آن کد خود را می‌نویسید، مشکلی نخواهید داشت.»
[2] transformative یکی از چهار معیار استفاده منصفانه
